مختار، ابوعبید بن ثقفى، از جمله چهره‌های شناخته شده برای شیعیان و به خصوص علاقه‌مندان به امام حسین(ع)و قیام عاشوراست و مختارنامه عنوان سریالی است که داستان زندگی و قیام مختار ابوعبید بن ثقفى را روایت می‌کند. سریالی که نقش مختار را در آن فریبرز عرب‌نیا بازی می‌کند که خود برای ایفای این نقش چند سالی از هر بازی دیگری به دور بود.
سریال مختارنامه سه بخش دارد که در بخش نخست جوانی زندگی مختارثقفی و در دو بخش دیگر میانسالی تا شهادت وی را به تصویر می‌کشد.
این سریال از پروژه های تاریخی و محصولات رده الف مرکز سیما فیلم است که تهیه کنندگی آن را محمود فلاح برعهده دارد.
مختارنامه از پروژه هایی است که با صرف زمان، انرژی و هزینه فراوان ساخته شد و به خاطر مقطع خاص تاریخی که به نمایش می‌گذارد، از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
این سریال که ششمین ساخته داوود میرباقری پس از مجموعه هایی همچون امام علی(ع) و معصومیت از دست رفته به شمار می‌آید، از بهمن سال 81 وارد مراحل پیش تولید شد و فیلمبرداری آن نیز به طور رسمی از فروردین 83 آغاز گشت.
فیلمنامه اولیه این کار تاریخی را محمدابراهیم سلطانی‌فر نوشته و حسن میرباقری، محمد بیرانوند و داوود میرباقری نیز در 3 نوبت آن را بازنویسی کرده‌اند.
سریال مختارنامه به شیوه 35 میلیمتری در کاشان ، آبادان، ورامین، شاهرود و شوشتر فیلمبرداری شد.فیلمبرداری بخش‌های جنگی نیز در شهرک دفاع مقدس و احمدآباد مستوفی تهران انجام گرفت.
در این مجموعه فریبرز عرب نیا، نقش مختار را ایفا می‌کند و رضا رویگرى، رضا کیانیان، عنایت شفیعى، فرهاد اصلانى، ژاله علو، فریبا کوثرى، اکبر زنجانپور، نسرین مقانلو، پرویز پورحسینى، مهدی فخیم‌زاده، ویشکا آسایش، ژاله علو، سیامک اطلسى، داوود رشیدى، ولی‌الله شیراندامى، محمد صادقى، محمدفیلى، شهره‌لرستانى، فرخ نعمتى، کاظم هژیر آزاد، نسرین مقانلو، ولی‌الله مومنى، کریم اکبری مبارکه، امین زندگانى، ابراهیم آبادى، انوشیروان ارجمند، محمود اردلان، حبیب دهقان نسب، جعفر دهقان و... از دیگر بازیگران آن هستند.
عوامل پشت صحنه این سریال نیز عبارتند از: نویسنده و کارگردان: داود میرباقرى، تهیه کننده: محمود فلاح، نویسندگان اولیه: حسن میرباقرى، محمد بیرانوند، مدیر فیلمبردارى: عظیم جوانروح، تدوین گر: مهدی حسینی‌وند، چهره پردازى: عبدالله اسکندرى، مسعود ولدبیگی.آهنگساز:امیر توسلی.
در طول نگارش متن، حجت الاسلام رسول جعفریان به عنوان محقق تاریخ اسلام در کنار نویسندگان فیلمنامه حضور داشته تا از نظر مستندات تاریخی و دینى، متن نهایی با واقعیت‌های تاریخی و دینی مطابقت داشته باشد. فیلمنامه این سریال بعد از نگارش به تأیید علمای دینی نیز رسیده است.[قیام مختار؛یادداشتی بلند از یوسفعلی میرشکاک]
از ابتدا تا انتهای سریال مختارنامه ، بیش از 8 سال به طول انجامید.
در این سریال بیش از 60 بازیگر اصلی،140 بازیگر فرعی،2000 سیاهی لشگر به کار گرفته شدند و در کنار آنها نیز 1430 نفر به عنوان نیروی انسانی درگیر در این پروژه سرگرم کار بودند.
122 لوکیشن های داخلی و خارجی و ساخت دکور 7 هکتاری در زمینی به وسعت 24 هکتار و بهره‌گیری از 80 اسب از جمله دیگر ویژگی‌های این سریال به شمار می‌رود.
تنها برای فیلمبرداری سکانس های مربوط به اردوگاه نخیله، مساحتی حدود ده هکتار زمین خاکبرداری و آماده سازی، چهار پل بر روی رودخانه های کوچک ساخته و 120 چادر برپا شد.
لوکیشن اردو گاه نظامی نخیله در حاشیه رودخانه بهمنشیر در جنوب بود.[میرباقری و سریال 40 قسمتی مختارنامه]
به اعتقاد دست اندرکاران تولید این سریال، مختارنامه یکی از عظیم ترین و فاخرترین پروژه‌های ایران و خاورمیانه است که از نظر ابعاد اجرایی و مالی نظیر ندارد، اگر چه هنوز میزان هزینه کامل این پروژه از سوی دست‌آندرکاران و صداو سیما اعلام نشده و گفته نشده که برای چند بار برآورد‌های اولیه تغییر پیدا کرده است.
پس از آغاز به کار مجموعه مختارنامه، مسوولین سیما فیلم با تاکید بر لزوم ثبت و مستند کردن تجارب پروژه‌های تاریخى، از راه اندازی پروژه‌ای برای مستند کردن تجارب سریال‌های تاریخی در حال ساخت سیما خبر دادند.
